Onderzoek bruin vet levert verrassing op

Bij onderzoek naar bruin vetweefsel hebben wetenschappers van de universiteit van Maastricht een verrassende ontdekking gedaan: kou blijkt zeer gunstig te zijn voor patiënten met diabetes type 2, maar dit komt slechts ten dele door bruin vet.

Waar wit vetweefsel voornamelijk fungeert als energieopslag, gebruikt bruin vetweefsel juist energie om warmte te produceren. Kou is daarbij in staat om bruin vetweefsel te activeren. Dit maakt het een veelbelovend aangrijpingspunt in de strijd tegen overgewicht en diabetes type 2. 

Acht personen deden tien dagen lang mee aan koude-acclimatisatie. Hierbij werden ze regelmatig blootgesteld aan temperaturen tussen de 14 en 15 °C. Men vond daarbij slechts een bescheiden toename in glucose-opname door bruin vetweefsel.* AMPK – een enzym dat zorgt voor de omzetting van wit in bruin vetweefsel – werd helemaal niet geactiveerd.** 

Toen ontdekte men dat GLUT4 in de skeletspieren was toegenomen. GLUT4 is een eiwit dat betrokken is bij glucosetransport. De kou had de insulinegevoeligheid van de spieren met 43% doen toenemen. De koude spieren namen veel meer glucose op, hetgeen ervoor zorgt dat zowel de bloedsuikerspiegel als de vetopslag daalt. 

Koud-acclimatisatie is dus mogelijk therapeutisch in te zetten bij overgewicht en diabetes type 2. Grootschaliger onderzoek is nodig om de resultaten te bevestigen en het werkingsmechanisme erachter op te helderen.

*Dit is wellicht te verklaren uit het feit dat bruin vetweefsel vooral vet gebruikt als energiebron. 

**Hoewel kou op de activatie van AMPK in dit onderzoek geen effect had, kan het overigens wel goed geactiveerd worden met resveratrol. 

Bronnen

1. Hanssen MJ, Hoeks J, Brans B, van der Lans AA, Schaart G, van den Driessche JJ, Jörgensen JA, Boekschoten MV, Hesselink MK, Havekes B, Kersten S, Mottaghy FM, van Marken Lichtenbelt WD, Schrauwen P, Short-term cold acclimation improves insulin sensitivity in patients with type 2 diabetes mellitus, Nat Med. 2015 Aug;21(8):863-5.
2. http://www.nieuwsvoordietisten.nl/aan-het-woord/aan-het-woord/article/kou-blijft-voorlopig-de-beste-strategie-om-bruin-vet-te-activeren/
3. J. F.P. Berbe et al. Brown fat activation reduces hypercholesterolaemia and protects from atherosclerosis development, Nature Communications, 10 Mar 2015
4. Marken Lichtenbelt WD, Vanhommerig JW, Smulders NM, Drossaerts JM, Kemerink GJ, Bouvy ND, Schrauwen P, Teule GJ 2009. Cold activated brown adipose tissue in healthy men. N Engl J Med 360:1500-1508.
5. Takeshi Yoneshiro et al., Recruited brown adipose tissue as an antiobesity agent in humans, J Clin Invest. 2013 Aug 1; 123(8): 3404–3408.
6. Wang S. et al., Resveratrol induces brown-like adipocyte formation in white fat through activation of AMP-activated protein kinase (AMPK) a1, Int J Obes (Lond). 2015 Jun;39(6):967-76.