Verband vitamine D-status moeder en leerproblemen kind

Er bestaat mogelijk een verband tussen een lage vitamine D-status bij zwangere vrouwen en leerproblemen bij hun kinderen. Voor het onderzoek, dat recent werd gepubliceerd in de American Journal of Epidemiology, werden de gegevens van meer dan 800.000 kinderen gebruikt.

Het blijkt dat leerproblemen vaker voorkomen bij kinderen die verwekt zijn tussen januari en maart. Dit is de tijd van het jaar dat er door de meest mensen op onze breedtegraad onvoldoende vitamine D wordt aangemaakt onder invloed van zonlicht. Dit leidt er mogelijk toe dat kinderen die geboren worden in oktober, november of december vaker last hebben van leerproblemen. 

Meer dan 800.000 kinderen

Voor het onderzoek werden de gegevens over gezondheid en opleidingsniveau gebruikt van meer dan 800.000 kinderen die tussen 2006 en 2011 op Schotse scholen zaten. Naast de University of Cambridge (UK) werkten ook de University of Glasgow (SCH), de National Health Service (UK) en de Schotse overheid mee aan het onderzoek. 

Uit het onderzoek komt naar voren dat 8,9 procent van de kinderen die verwekt zijn tussen januari en maart last heeft van leerproblemen. Van de kinderen die verwekt zijn tussen juli en september – en dus geboren worden tussen april en juni – heeft 7,6 procent daar last van. 

Autisme en dyslexie

De onderzoekers toonden aan dat het verschil vooral toe te schrijven is aan meer gevallen van autisme, mentale aandoeningen en leerproblemen zoals dyslexie. Op het gebied van andere leerproblemen, veroorzaakt door visuele of auditieve stoornissen, werd geen seizoensafhankelijk patroon gevonden. Ook bleek er geen verband te zijn met het al dan niet optreden van lichamelijke aandoeningen.

Eerste drie maanden cruciaal

De onderzoekers kwamen tot hun inzicht zonder de vitamine D-gehaltes ook werkelijk te meten. Toch is het volgens hen de meest aannemelijke verklaring. De eerste drie maanden van de zwangerschap zijn namelijk erg belangrijk voor de hersenontwikkeling. Wanneer deze drie maanden in het begin van het jaar vallen, is er onvoldoende aanmaak van vitamine D bij de moeder om voor een goede hersenontwikkeling te zorgen. Dit werd volgens de onderzoekers ook al in eerder onderzoek aangetoond.

"Als de vitamine D-status inderdaad een verklaring is voor de seizoensafhankelijke variatie die we in dit onderzoek hebben gezien, hopen we dat zwangere vrouwen het advies opvolgen om vroeg in de zwangerschap al extra vitamine D te nemen. Dit zou de variatie kunnen compenseren. En daarmee kunnen we 11 procent van alle leerproblemen voorkomen”, zeggen de onderzoekers. 

De onderzoekers tekenen wel aan dat er nóg een mogelijke verklaring is voor het effect: griepinfecties bij zwangere vrouwen komen ook vaker voor tussen januari en maart en zouden mogelijk ook tot leerproblemen bij het kind kunnen leiden.

Bron

Daniel F. Mackay, Gordon C. S. Smith, Sally-Ann Cooper, Rachael Wood, Albert King, David N. Clark, Jill P. Pell, Month of conception and learning disabilities: A record-linkage study of 801,592 children, American Journal of Epidemiology, september 2016.