Vitamine D bij prikkelbare darmsyndroom

woensdag 2-februari-2022

Bij vitamine D denken we al snel aan zonlicht, spieren en een goed werkend immuunsysteem. Maar de toepassing van vitamine D blijkt veel breder: onderzoek laat bijvoorbeeld zien dat vitamine D ook zinvol kan worden ingezet bij het prikkelbare darmsyndroom. Het effect van vitamine D bij het prikkelbaredarmsyndroom berust waarschijnlijk op beïnvloeding van het microbioom.

Een verstoord microbioom wordt in verband gebracht met aandoeningen van het maagdarmkanaal, zoals het prikkelbaredarmsyndroom, de ziekte van Crohn en darminfecties. Dit is onder andere geconstateerd door wetenschappers van de universiteit van Graz [1]: “Vitamine D heeft een gunstig effect op de menselijke gezondheid, maar er is nog een gebrek aan in-vivogegevens over het effect van vitamine D3 op het microbioom in de darmen. Daarom hebben we de effecten van orale vitamine D3-suppletie op de darmflora onderzocht bij gezonde vrijwilligers”.

Hoe vitamine D het microbioom beïnvloedt

Bij het hiervoor genoemde onderzoek werd een endoscopie gemaakt bij zestien gezonde vrijwilligers, die gedurende 8 weken een vitamine D3-supplement kregen. Zowel voor als na het onderzoek werden er monsters genomen uit de maag, dunne darm, dikke darm en de ontlasting. Op basis daarvan werd de samenstelling van het microbioom in de darmen bepaald.

Suppletie met vitamine D3 bleek de diversiteit van de flora in de maag en de dunne darm te verbeteren. Ook werden daar minder gramnegatieve bacteriën gevonden, waaronder ziekteverwekkende soorten uit de geslachten Pseudomonas, Escherichia en Shigella. In de dikke darm en in de ontlasting werden geen veranderingen gevonden.

“Vitamine D3 moduleert de darmflora van het bovenste spijsverteringskanaal. Dit zou kunnen verklaren waarom vitamine D3 een gunstig effect heeft op ontstekingsziekten van de darm en bacteriële infecties”, zeggen de onderzoekers.


Het effect van vitamine D bij het prikkelbaredarmsyndroom


In een later uitgevoerd gerandomiseerd, dubbelblind, placebogecontroleerd onderzoek onder 116 deelnemers [2] werden de deelnemers verdeeld in twee groepen. De ene groep ontving gedurende 6 weken een wekelijkse dosis van 50.000 IE vitamine D3 (1250 mcg) en de andere groep ontving een placebo bestaande uit MCT-vetzuren.

Niet alleen steeg de serumwaarde van vitamine D in de vitamine D-groep. De klachten behorende bij het prikkelbaredarmsyndroom waren na 6 weken vitamine D3-suppletie in de vitamine D-groep significant verminderd ten opzichte van de deelnemers in de placebogroep. In dit onderzoek is niet gekeken naar het werkingsmechanisme van vitamine D3 bij het prikkelbaredarmsyndroom.

Kennis in de praktijk

Beide onderzoeken onderschrijven het gebruik van vitamine D3 bij het prikkelbaredarmsyndroom. Daarnaast kan op basis van het onderzoek van de universiteit van Graz worden geconcludeerd, dat vitamine D3 een zinvolle interventie kan zijn bij ontstekingsgerelateerde aandoeningen van de darm en als adjuvans bij infecties met pathogenen, zoals E. coli. Preventief kunnen hoge doseringen vitamine D3 ingezet worden om het microbioom in het bovenste deel van het maagdarmkanaal soortenrijker te maken en zo opportunistische bacteriën minder kans te geven. 

 

Bron

1.            Mina Bashir, Barbara Prietl, Martin Tauschmann, Selma I. Mautner, Patrizia K. Kump, Gerlies Treiber, Philipp Wurm, Gregor Gorkiewicz, Christoph Högenauer, Thomas R. Pieber, Effects of high doses of vitamin D3 on mucosa-associated gut microbiome vary between regions of the human gastrointestinal tract, Eur J Nutr. 2016; 55: 1479–1489.