DPP-IV en het belang van endopeptidasen

De exopeptidase DPP-IV helpt bij het afbreken van gluten en exorfinen in het maagdarmkanaal. Exorfinen worden in verband gebracht met leaky gut en verstoringen in de dopaminestofwisseling. Maar exopeptidasen alleen breken deze stoffen slechts gedeeltelijk af.

Dipeptidylpeptidase IV (DPP-IV) is een endogeen enzym dat helpt bij het afbreken van opioïde peptiden (exorfinen). Exorfinen zijn korte peptiden die in het maagdarmkanaal kunnen ontstaan door een onvolledige vertering van gluten, caseïne en andere stoffen, waaronder in spinazie en soja. Maar wat is daarvan het probleem?

Exorfinen behoren tot de morfineachtige stoffen. Ze kunnen dus ook binden aan receptoren van het endorfinesysteem en zo het beloningssysteem in de hersenen activeren via onder meer dopamineproductie. Dit kan bij gevoelige individuen nadelige psychologische gevolgen hebben, waaronder storingen in de waarneming en ADHD-achtig gedrag.

Leaky gut en beloningssysteem

In geval van een lekkende darm kunnen exorfinen in de bloedbaan terechtkomen en de endorfinereceptoren in de hersenen stimuleren. Dit leidt tot een beloningsreactie die er mede voor zorgt dat veel van je cliënten zo moeilijk van brood (exorfinen uit gluten) en kaas (exorfinen uit caseïne) af kunnen blijven.

Chronische blootstelling aan exorfinen kan ertoe leiden dat er een endorfineresistentie ontstaat en diverse met het endorfinesysteem samenhangende systemen worden ontregeld, zoals het dopaminesysteem, de insulinehuishouding, cortisolstofwisseling, histamine, het immuunsysteem en de ontgifting (de P450-enzymen).

Proteases kunnen gliadine maar tot op zekere hoogte afbreken, aangezien ze niet in staat zijn om prolineverbindingen te splitsen die voorkomen in gliadine uit gluten en in caseïne. DPP-IV kan dat wel. Het heeft de eigenschap om de peptidebindingen te splitsen na een voorlaatste proline, waardoor prolinebevattende dipeptiden worden vrijgemaakt. Echter, de exopeptidase DPP-IV kan geen prolineverbindingen splitsen die midden in een aminozuurketen zitten.

Endopeptidasen breken exorfinen sneller af

Wanneer ook endopeptidases in een DPP-IV-product aanwezig zijn, verloopt de afbraak van exorfinen aanmerkelijk sneller. Zo is prolylendopeptidase in staat om prolineverbindingen midden in een aminozuurketen te verbreken, in plaats van alleen de eindstandige verbindingen. Oftewel: de snelste manier om onverteerde gluten volledig af te breken is om de peptidebindingen zowel intern als extern te splitsen.

Een goed DPP-IV-preparaat bevat dus zowel endopeptidasen (die interne bindingen splitsen) als exopeptidasen (die externe bindingen splitsen). Dit leidt tot verbeterde hydrolyse en een snellere afbraak van gluten, caseïne en andere eiwitten die exorfinevorming kunnen leiden.

Bronnen

[1] Pruimboom L, de Punder K. The opioid effects of gluten exorphins: asymptomatic celiac disease. J Health Popul Nutr. 2015;33(24).

[2] de Punder K, Pruimboom L. The dietary intake of wheat and other cereal grains and their role in inflammation. Nutrients. 2013 Mar;5(3):771–87.

[3] Yuvi. Wheat Belly - William Davis. 2013.

[4] Hayes M. Bioactive peptides and their potential use for the prevention of diseases associated with Alzheimer’s disease and mental health disorders: Food for thought? Annals of Psychiatry and Mental Health. 2014 Dec 19;2(3):1017.